ضدعفونی کرونا با چه موادی انجام می شود؟
آنچه در این مقاله می خوانید:
کرونا ویروس:انواع مواد ضدعفونی:1- آب ژاول:2- ساولن:3- فرمالدهید:4- فنول:5- کلر:6- الکل ها:ضدعفونی کرونا:ضدعفونی کرونا در صورتی که به درستی و با بهترین محصولات انجام شود می توان مانع از نفوذ ویروس به بدن شد و از مسائل ناشی از آن پیشگیری کرد.
کرونا ویروس:
کرونا ویروس با نام علمی Coronaviruses، خانواده بزرگی از ویروس ها و زیر مجموعه کرونا ویریده هستند که شامل سرما خوردگی معمولی، سارس، مرس و کووید 19 می شود.
کرونا ویروس ها در سال 1965 کشف شدند و به طور پیوسته تا حدود 20 سال پس از آن ادامه داشت. این ویروس معمولا در پستانداران و پرندگان دیده می شود حال آن که تا کنون 7 کرونا ویروس انسانی کشف شده است و قطعا از این عدد بالاتر است. آخرین ویروس کرونای کشف شده در ماه آخر میلادی 2019 در ووهان چین با شیوع در بین انسان ها کشف شد که از دسته ای از خفاش های آلوده به انسان منتقل شد. این ویروس در اواخر فوریه 2020 برای نخستین بار در شهر قم در ایران دیده شد و تا کنون در ایران بیش از 7000 نفر به این بیماری مبتلا و 237 نفر متاسفانه فوت شده اند. در این بین بایستی اقدامات ایمنی و بهداشت فردی را بهتر رعایت کنیم تا روند رشد این بیماری تنزیل پیدا کند. روند رشد این بیماری به شکلی است که یک پیک دارد که پیک آن در ایران بین اواخر اسفند تا نیمه اول فروردین است که در این مدت باید خیلی بیشتر مراقب بود و بیشتر در خانه بمانیم تا به این بیماری هولناک دچار نشویم. البته باید بدانید که طبق برآورد ها درصد مرگ و میر در این بیماری 2 تا 3 درصد مبتلایان است که آمار به نسبت پایینی است. چرا که در بیماری سارس و مرس به ترتیب حدود 10 و 35 درصد از مبتلایان فوت شده اند. البته به نسبت آنفولانزا میزان تلفات بالاتر است به طوری که آنفولانزای A زیرگروه H1N1 و آنفولانزای خوکی میزان مرگ و میر کمتر از 0.1 درصد داشته اند. علائم بیماری شامل تب، سرفه های خشک، و گاها مشکلات تنفسی مثل تنگی نفس، تند نفسی و گلودرد و آب ریزش بینی است. همانطور که گفته شد اولین مرتبه این بیماری از حیوان به انسان منتقل شد ولی بعد از آن از انسان به انسان منتقل شد. اگرچه تا کنون تلاش زیادی برای تولید واکسن برای این ویروش انجام شده است ولی متاسفانع هنوز دارو و یا واکسنی برای ریشه کن کردن این بیماری تولید نشده است.
انواع مواد ضدعفونی:
ضد عفونی کننده ها دسته ای از مواد شیمیایی معمولا با بوی تند و زننده هستند که عامل از بین بردن و یا مانع رشد ویروس ها، باکتری ها، قارچ ها و … هستند.
مواد ضدعفونی کننده به دو دسته گند زدا و ضدعفونی کننده تقسیم می شوند که اولی برای سطح پوست و بدن استفاده می شود و دومی برای سطوح استفاده می شود. باید دقت شود که تمامی مواد ضد عفونی کننده برای استعمال خارجی هستند و هر گونه ورود این مواد به مجاری تنفسی گوش، حلق و بینی خطرناک است. نکته جالب توجه آنکه بعضی مواد باعث بی اثر کردن بعضی مواد ضد عفونی می شوند که این مواد شامل چوب، کتان، پارچه، لاستیک و پلاستیک ها می شوند. این مواد باعث بی اثر کردن ساولن و فنل ها می شود. دقت کنید نباید مواد ضد عفونی کننده را با هم استفاده کنید چرا که بعضی از این مواد اثر یکدیگر را خنثی می کنند. اثر میکروب کشی در مواد ضد عفونی کننده با بالا رفتن دمای آب بالاتر می رود اما برای آب ژاول به این شکل نیست. ضد عفونی کننده های متداول به شرح زیر می باشند:
1- آب ژاول:
سدیم هیپوکلرید (NaOCl) ماده اصلی موجود در آب ژاول است که ترکیبی بسیار قوی است به طوری که درصد بسیار کمی از آن را در آب حل می کنند و با نام سفید کننده روانه بازار می کنند که دو کاربرد عمده دارد: یکی برای ضد عفونی لگن و وام حمام، دیوار های حمام، توالت و آشپزخانه است و دومی برای ضد عفونی آزمایشگاه هایی که در معرض ویروس هپاتیت قرار دارند که با نام همودیالیز شناخته می شود، استفاده می شوند.
این ماده به شدت سمی بوده و رنگ نزدیک به زرد و بوی تند و زننده دارد. خاصیت ضد عفونی این ماده به خاطر تولید کلر آزاد است. در صورتی که کسی به اشتباه این ماده را بنوشد باید به سرعت شیر بخورد و به بیمارستان مراجعه کند. آب ژاول قابلیت از بین بردن انواع ویروس ها، قارچ ها و باکتری ها را دارد و باید در ظروف سربسته و مات نگه داری شود و به هیچ وجه نباید با ماده شوینده دیگر استفاده اش کرد.
2- ساولن:
ساولن (Savlon) نوعی ماده ضد عفونی است که در واقع ترکیبی از دو ماده ضدعفونی کلرهگزیدین و ستریماید است. این ماده برای ضد عفونی سریع ابزار آلات پزشکی و جراحی، شستشوی دست جراح و ضد عفونی زخم ها کاربرد دارد. از محلول 1 درصد این ماده برای ضد عفونی زخم ها و شستن پوست دست و بدن مناسب است. نکته جالب توجه آنکه این ماده باکتری ها را نابود می کند حال آنکه بر ویروس ها اثری ندارد. در نتیجه می توان گفت که ساولن بر ضدعفونی کرونا ویروس اثری ندارد و به هیچ وجه نمی تواند حتی این ویروس را ضعیف کند. باید از برخورد ساولن با چشم و گوش خودداری کنید چرا که ورود آن به گوش باعث کر شدن می شود. این ماده باید در محیطی بی نور یا کم نور نگهداری شوند و ظروف کدر گزینه ای مناسب برای نکهداری این مواد هستند. چوب و پلاستیک ساولن را خراب می کنند بنابراین نباید از ظروف با درب پلاستیکی و چوبی برای نگهدازی ساولن استفاده کرد چرا که این مواد باعث خرابی این ماده ضد عفونی می شوند. صابون شستشو دهنده و بی اثر کننده این ماده است که برای شستشو می توان از آن استفاده کرد.
3- فرمالدهید:
فرمالدهید (CH2O) نوعی گاز با بوی تند و زننده است که کوچکترین آلدهید محسوب می شود و با نام های متانال، فرمالین، فرم آلدهید و متیل آلدهید شناخته می شود. این ماده از سوختن ناقص ترکیبات حاوی کربن تولید می شود. تولید صنعتی این ماده به این شکل است که متانول را در دمای 500 درجه سانتی گراد با استفاده از نقره به عنوان کاتالیزگر اکسایش می دهند. در واقع می توان گفت ماده اولیه تولید فرمالدهید متانول است. فرمالدهید میکروب کشی قوی محسوب می شود و انواع و اقسام میکروب ها را از بین می برد. غلظت یک درصد این ماده ضد میکروب سل است. از این ماده جهت ضد عفونی اماکن، وسایل، ابزار جراحی، دستگاه دیالیز، و آندوسکوپی استفاده می شود. از فرمالدهید برای ضدعفونی جاهایی که در آن میکروب های تب آور وجود دارد، استفاده می شود. برای ضد عفونی محیط توسط متانول می توان نیم لیتر از این محلول را روی حرارت شعله کم قرار دهید تا بخارات حاصله از آن محیط را ضد عفونی کند. تنها باید بسیار مراقب باشید چرا که بخارات حاصل از این ماده سمی بوده و برای سلامتی بسیار خطرناک است.
4- فنول:
فنول ها یکی از ترکیبات ساده آلی است که حاصل ترکیب شدن یک گروه هیدروکسیل و یک حلقه بنزنی است. این ماده با فرمول شیمیایی C6H5OH نشان داده می شود و با نام های هیدروکسی بنزن و کربولیک اسید هم شناخته می شود. فنول در حالت خالص جامدی سفید رنگ است که دمای ذوب آن 42 درجه سانتی گراد است. این ماده در آب حل می شود و خاصیت اسیدی ضعیفی دارد و به عنوان گند زدا شناخته می شود.فنول با غلظت بالا می تواند باعث سوختگی پوست شود. از این ماده به عنوان ماده اولیه در تولید دیگر مواد شیمیایی استفاده می شود. برای مثال نایلون ها، شوینده ها، افزودنی های بنزین، آسپرین، پلی اورتان، رنگ ها، نرم کننده ها، ضد اکسنده ها، روغن های روان کننده و قارچ کش ها از جمله موادی هستند که از فنول به دست می آیند. فنول دز غلظت 2 درصد می تواند اکثر ویروس ها را از بین ببرد. از این ماده برای ضد عفونی سطوح و ظروف آزمایشگاهی در بیمارستان استفاده می کنند. در صابون و شامپو ها از فنول ها به عنوان ماده محافظ استفاده می شود. فنول ها ماده ای سمی بوده و برای انسان خطرناک هستند.
5- کلر:
کلر عنصری با عدد اتمی 17 و نماد Cl است که اکسید کننده ای قوی است که برای سفید سازی پارچه ها، ضد عفونی کننده استخر، رنگ بر ها استفاده می شود. کلر ها برای هر سه دسته میکروب، باکتری و قارچ فعال است. از پرکلرین برای ضد عفونی سبزی ها، میوه جات استفاده می شود.
6- الکل ها:
همه الکل ها را به عنوان بهترین مواد شیمیایی ضدعفونی کننده می شناسند ولی در نظر داشته باشید که اثر الکل ها (مانند اتیل الکل و ایزوپروپیل الکل 70%) به عنوان یک گند زدا محدود می باشد. زیرا به علت سرعت بالای تبخیر تماس کوتاه است. همچنین الکل های با زنجیره بلند تر فعالیت ضد میکروبی بیشتری از الکل های با زنجیره کوتاهتر دارند. در بعضی سایت ها به علت سود جویی بیشتر عنوان شده است که متانول در غلظت بالای 50% خواص عالی برای باکتری کشی و ضدعفونی کرونا دارد. ولی از دید مهندسی شیمی متانول در هر درصد خلوصی خاصیت ضدعفونی پایینی دارد و در عوض به شدت سمی و خطرناک است که حتی ممکن است باعث کوری و مرگ شود. یکی دیگر از خطرات الکل خاصیت اشتعال پذیری آن است که به شدت می سوزد و باید از این نظر بسیار مراقب بود چرا که در چند هفته اخیر مصرف الکل به عنوان ضد عفونی کننده افزایش یافته است.
ضدعفونی کرونا:
برای ضدعفونی کرونا باید به نکاتی که در این مقاله عنوان شد توجه کنید. همانطور که پیش تر عنوان شد، برخی مواد ضدعفونی برای از بین بردن ویروس مناسب نسیتند و یا دیگری هستند. ضدعفونی کرونا به دلیل اینکه نوعی ویروس قوی است باید از ضدعفونی کننده های ویروسی استفاده کرد که می تواند این ویروس را در کمترین زمان از بین ببرد. به عنوان جمع بندی، می توان گفت بهترین ماده ضدعفونی کرونا از بین مواد ذکر شده، الکل اتانول است چرا که هم خاصیت سمی بودن را ندارد و هم اینکه میکروب کشی قوی محسوب می شود. برای تهیه ضدعفونی کرونا می توانید با کارشناسان ما در شیمی رازی در تماس باشید.